برونشیت یا نایژهآماس (به انگلیسی: bronchitis) به التهاب نایژهها در شش گفته میشود. برونشیت حاد یا مزمن، نما و تظاهراتی متفاوت دارد. هنگامی که نایژهها ملتهب میشوند معمولاً انسداد نسبی راه تنفسی،سرفه و ترشح خلط داریم.
نای (تراکهآ) به دو شاخه راست و چپ تقسیم میشود که این شاخهها نایژه (برونش) نامیده میشود. نایژه راست ۲/۵ سانتی متر طول دارد و وارد شش راست میشود. نایژه چپ ۵ سانتی متر طول دارد و وارد شش چپ میشود. نایژهها در داخل ششها به شاخههای کوچکتری به نام نایژک (برونشیول) تقسیم میشوند. شش راست از ۳ لخته (لوب) و شش چپ از ۲ لخته تشکیل شدهاست. نایژکها در ششها به حفرههای هوایی کوچکی به نام آلوئول ختم میشوند.
برونشیت حاد
برونشیت حاد شروعی ناگهانی دارد و برای مدت کوتاهی باقی میماند. معمولاً عواملی مانند ویروسها، باکتریها، قارچها، مواد شیمیایی (مانند استنشاق آمونیاک) و سایر علل میتوانند باعث برونشیت حاد شوند.
بسیاری اوقات برونشیت تنها نیست بلکه باالتهاب سایر بخشهای برونشیت مانند عفونت ریوی (پنومونی)، التهاب نایژکها (برونشیولیت) و دیگر موارد همراه است از اینرو علائم و درمانی مشابه پنومونی دارد. در مواردی که عامل بیماریزا ویروس باشد (مانند ویروس سرماخوردگی) درمان آنتیبیوتیکی کارآیی ندارد و فقط علائم بیماری مانندسرفه، تب و خسخس سینه را میتوان با داروهایی مانند آنتی هیستامین ، گشادکننده برونش و استامینوفن درمان نمود. برونشیت حاد ویروسی حتی بدون درمان هم دورهای کوتاهتر از یک هفته دارد.
برونشیت مزمن
برونشیت مزمن که اغلب ناشی از استعمال سیگار، آلودگی هوا و علل شغلی است همراه با از دست رفتن قابلیت ارتجاعی حبابچههای هوایی شش (آمفیزم) جزو بیماریهای مزمن انسدادی ریه (COPD) طبقهبندی میشود.
برونشیت مزمن (به انگلیسی: Chronic bronchitis) یک بیماری ناشی از التهاب مزمن در برونشها(نایژه) است.
تعریف بیماری
این بیماری تشخیص بالینی دارد. وقتی فردی حداقل به مدت ۲ سال پی در پی و هر سال حداقل در بیشتر روزهای ۳ ماه پی در پی سرفههای خلط دار(پروداکتیو) داشته باشد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه COPD تلقی میشود. در برونشیت مزمن٬ التهاب مزمن و تخریب لولههای نایژهای(برونش)، با یا بدون حضور عفونت فعال وجود دارد. این بیماریاغلب (تا ۸۰٪ ) با سیگار کشیدن ارتباط دارد. در برخی بیماران کمبود مادرزادی آنزیم آلفا یک آنتی تریپسین دیده میشود . در برخی بیماریهای شغلی مانند پلاستیک سازی و محیط دارای آزبست نیز برونشیت مزمن شایع است .
علایم شایع
سرفه مکرر، تنگی نفس، خلط و تنفس سطحی است . این بیماری٬ معمولاً یک بیماری پیشرونده است . ترک سیگار در درمان آن نقش مهمی دارد .
آنفلوآنزا یا گریپ (Grippe) بیماری واگیردار است که توسط نوعی ویروس آرانای از خانواده Orthomyxoviridae ایجاد میشود. این نوع ویروسها در پرندگان و پستانداران اثر میگذارند. این بیماری باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی میشود که با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بیحالی شدید نمایان میشود. این بیماری در موارد حاد به خصوص در خردسالان ممکن است باعث ذات الریه شود. سه گونه ویروس آنفلوآنزا به نامهای A B C وجود دارد . در حالت معمولی دورهٔ بیماری ۳ تا ۴ روز است .
• ۱ تاریخچه بیماری • ۲ افرادی که در معرض انفلوانزا هستند • ۳ علائم بیماری • ۴ علل بیماری • ۵ عوارض بیماری • ۶ موارد خطرناک
تاریخچه بیماری
در قرن بیستم ویروس آنفلوآنزا در سال ۱۹۱۸ شیوع پیدا کرد و تا امروز آمار مرگ و میر یک سیر نزولی را طی کردهاست. به این صورت که در آغاز فعالیت این ویروس مرگهای دسته جمعی حتی ۴۰ میلیون نفر در یکسال گزارش شدهاست اما به مرور کاهش یافت. امروزه گونههای جدیدتر این ویروس مانند آنفلوآنزای پرندگان یا آنفلوآنزای خوکی نیز ظهور کردهاند.
افرادی که در معرض انفلوانزا هستند
بیماریهایی چون قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم، بارداری و کهنسالی امکان مبتلا شدن افراد به انفلو انزا را افزایش میدهند . همچنین کودکان به علت سیستم دفاعی ضعیف بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند. چون این بیماری واگیر دار است در مکانهای عمومی امکان انتقال این بیماری زیاد میباشد .
علائم بیماری
تب و لرز، سردرد، دردهای عضلانی از جمله کمردرد، خستگی، سرفه (که ممکن است با خلط همراه باشد.)، گلودرد، خشونت صدا، آبریزش از بینی از علایم شایع بیماری هستند. آنفلوانزا در تمام سنین به غیر از دوران شیرخوارگی دیده میشود. شیوع ناگهانی انواع مختلف آنفلوانزا تقریباً هر زمستان رخ میدهد و شدت آنها متفاوت است.
علل بیماری
عفونت با ویروسهای دسته اورتومیکسوویروسها. این ویروسها در اثر تماس مستقیم یا غیرمستقیم (مثلاً استفاده از لیوان آلوده) گسترش مییابند.
عوارض بیماری
هرچند دورهٔ معمولی بیماری ۳ تا ۴ روز است اما چون در جریان آنفلوآنزا میکروبهای دیگری به بدن حمله میکنند ازاینرو سبب پیدایش عفونتهای ثانوی به خصوص در دستگاه تنفسهم میگردند و این بدان معنا است که آنفلوآنزا مقاومت بدن را کم کرده و آن را برای دچار شدن به بیماریهای دیگر آماده میسازد. به کار بردن ماسک، گندزدایی هوای اتاق بیماران و جدا کردن سریع مبتلایان از افراد سالم تا حدی مانع شیوع آنفلوآنزا میشود.
موارد خطرناک
• اگر یکی از موارد زیر به هنگام درمان رخ دهند: – افزایش تب یا سرفه – وجود خون در خلط – گوش درد – تنگی نفس یا درد قفسه سینه – ترشحات غلیظ از بینی، سینوسها یا گوشها – درد سینوس – درد یا سفتی گردن.
آمفیزم به معنی نابودی پارانشیم ریوی است که منجر به از بین رفتن خاصیت ارتجاعی ریه و از بین رفتن دیواره آلوئولهای ریه می شود. از اتصال چند آلوئول یک حفره بزرگ به وجود میآید که موجب کاهش سطح تنفسی و اِشکال در جذب اکسیژن میشود.
از بین رفتن کشش شعاعی ریه در پی این پروسه٬ منجر به افزایش تمایل مجاری هوایی به روی هم افتادن(کولاپس) شده در نهایت موجب پرهوایی ریه و محدودیت جریان هوا در ریهها و گیر افتادن هوا در ریه می شود. فضاهای تنفسی بزرگتر و بولهای تشکیل می شوند. آمفیزم یکی از اجزای اصلی بیماری مزمن انسدادی ریه است. امفیزم معمولا بتدریج پیشرفت میکند و منجر به نارسایی تنفسی میشود.
آسینار از ریشه لاتین و بمعنی خوشه انگور است و در آناتومی به مجموعی از آلوئولها همراه بخشی از برونکیول گفته میشود.
محتویات
• ۱ سببشناسی • ۲ انواع امفیزم • ۳ سیر بالینی • ۴ درمان نوین
سببشناسی
علت اصلی امفیزم کشیدن سیگار است در افراد غیر سیگاری حتی درجات متوسط امفیزم نادر است.احتمالا” تحریکات ناشی از کشیدن سیگار موجب تخریب یا اختلال در ساخت رشتههای الاستیک و سایر اجزای سپتوم بین الوئولی میشود.
انواع امفیزم
آمفیزم در حالت معمول به چهار گروه تقسیم میگردد: • آمفیزم سنتروآسینار • آمفیزم پانآسینار • آمفیزم پاراسکتال یا آسینار دیستال • آمفیزم غیرطبیعی یا بیقاعده
آمفیزم سنتروآسینار بیشتر از ۹۵درصد آمفیزمها از این نوع بوده و در آن لوبهای ریه درگیر میشوند. در این نوع بیشترین آلوئولهای درگیر در بخش مرکزی ششها و نزدیک به نایژکها(برونکیول) مرکزی قرار دارند درحالیکه آلوئولهای دیستال در وضعیت نرمال و سلامت قرار دارند. آمفیزم سنتروآسینار همراه بیماریهای ریوی مانند برونشیت مزمن و بیماری انسدادی ریوی خود را نشان میدهد. آمفیزم پانآسینار در این نوع آمفیزم آلوئولهای تنفسی افزایش حجم دارند و بر خلاف نوع سنترآسینار که میانه ریه را دربر میگیرد٬ این نوع آمفیزم از ابتدای برونکیول تنفسی(جایی که آلوئول شروع شده و تنفس آناتومیک آغاز میشود) تا آخرین آلوئول در کف ششها را درگیر میکند و در حقیقت بیشترین صدمه را بخش پایینی ششها میبینند. علت اصلی این نوع آمفیزم اختلال و کمبود در آلفا۱-آنتیتریپسین است. آمفیزم پاراسکتال یا آسینار دیستال این نوع آمفیزم تنها بخشهای دیستال شش را دربر گرفته و صدمه به آسینارها* در انتهای دیوارههای همبندی(کانکتیو) و بخش مجاور به پرده جنب (پلئور) در ریه است. آمفیزم غیرطبیعی یا بیقاعده آمفیزم بیقاعده همانگونه که از نامش پیداست٬ محل ویژهای نداشته و مکانهای مختلف آسینار را درگیر میکند. از دیگر مشکلهای این نوع آمفیزم٬ آسمپتومال بودن و بدون نشانه بودن آن است.
سیر بالینی
نخستین سمپتوم و نشانه آمفیزم تنگی نفس یا دیسپنه است که شروعی پیشرونده و بحرانی دارد. در برخی بیماران وجود سرفه و تنفس سیبیلانت (دارای صفیر) نشانه آمفیزم میتواند باشد. در ادامه کاهش وزن که گاهی با سرعت ادامه میابد و اشکال در تنفس پیآمد بالینی و کلینیک آن است.
درمان نوین
دانشمندان بهتازگی با آزمایش سلولهای بنیادین ریه بر روی موشهای دچار آمفیزم و مشاهده رشد دوباره آلوئول و برونکیول برای درمان غیر تهاجمی و بدون جراحی این بیماری به امیدهایی تازه دست یافتهاند.
آمبولی ریه وجود لخته خون یا چربی (به ندرت) در یکی از سرخرگهایی که به بافت ششها خونرسانی میکنند. لخته خون نخست در یکی از سیاهرگهای عمقی اندام زیرین یا لگن شکل میگیرد. آمبولی چربی بیشتر از ناحیه یک شکستگی استخوانی پایه ریزی میشود. لخته خون یا آمبولی چربی از راه جریان خون و با گذشتن از قلب به یکی از سرخرگهای خونرسان بافت شُش راه یافته و در آنجا مستقر میگردد. این پدیده سبب بسته شدن سرخرگ شده و بنابراین توانایی تنفسی کاهش میباید و گاهی بافت ریه از میان میرود. آمبولی ریه در همه سنها میشود رخ دهد ولی در بزرگسالان رایجتر است. محتویات
• ۱ علایم شایع • ۲ علتها • ۳ پیشگیری • ۴ پیامدهای مورد انتظار • ۵ درمان
علایم شایع
• کوتاهی نفس ناگهانی • غش کردن یا حالت غش پیدا کردن • درد قفسه سینه • سرفه (گاهی همراه با خلط خونی) • تندی تپش قلب • تب اندک پیش از بروز علایم بالا بیشتر تورم و درد اندام زیرین هست.
علتها
لخته شدن خون در سیاهرگهای عمقی. این حالت هر زمان که خون در داخل رگ گردهمایی یافته و به خوبی جریان نداشته باشد میتواند ایجاد شود. عوامل تشدید کننده بیماری • سن بالای ۶۰ سال • هرگونه آسیب یا بیماری نیازمند استراحت طولانی در بستر • نشستن در یک چگونگی ثابت به مدت طولانی برای نمونه در مسافرت با هواپیما • جراحی گذشته • نارسایی احتقانی قلب • اختلالات ریتم قلب • پلیسیتمی؛ کم خونی همولیتیک • شکستگی استخوان • چاقی؛ کاربرد دخانیات • بارداری • مصرف قرصهای ضد بارداری به ویژه در خانمهای سیگاری • هایپرتنشن • سرطان که شایعترین آن سرطان پانکراس است
پیشگیری
• از استراحت طولانیمدت در بستر در بیماری خودداری کنید. در دوره نقاهت از جوراب کشی بهره گیری کنید (چه در هنگام استراحت در بستر و چه در هنگام برخاستن از بستر) • پس از جراحی هر چه زودتر حرکت اندامهای زیرین و راه رفتن را آغاز کنید. • خودداری از کاربرد دخانیات، به ویژه در خانمهای ۳۵ سال به بالا که قرص ضد بارداری مصرف میکنند. • دوری از جراحیهای غیر بایسته. در این موارد از روشهای دیگری به جز جراحی بهره گیری کنید. • در سفر هر ۱-۲ ساعت زمانی ایستاده و راه بروید. • مصرف یک قرص آسپرین در روز میشود نقش پیشگیری کننده در این زمینه داشته باشد؛ در این باره با پزشک خود رایزنی کنید. .غواصی به شیوه غلط
پیامدهای مورد انتظار
بیشتر مراقبتهای ویژه در ۱۰-۱۴ روز بهبود مییابد. عوارض احتمالی مرگ سریعالوقوع در اثر یک لخته بزرگ که بیش از ۵۰٪ جریان خون ریهها را مسدود کند. • خونریزی شدید داخل ریه دراثر لختههای کوچکتر تشخیص افتراقی پنومونی٬اسم٬COPD٬CHF٬پریکاردیت٬پنوموتوراکس٬اضطراب
درمان
مراجعه به پزشک: اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان دارای علایم آمبولی ریه باشید. این حالت یک اورژانس است!
اصول کلی بررسیهای تشخیصی میشود دربرگیرنده رادیوگرافی قفسه سینه، اسکن ریه، آنژیوگرافی ریه، نوار قلب، سمع قلب و ریه، و آزمایشهای خون جهت اندازهگیری عوامل انعقادی و زمان پروترومبین باشد.
هدف درمانی عبارتستاز: نگهداری عملکرد قلب و ریه در اندازه پذیرفتنی (تا برطرف شدن لخته) و جلوگیری از عود آمبولی جراحی میشود برای بستن رگ بزرگ منتهی به قلب و ریه (رگ اجوف) یا نهادن یک صافی در داخل آن برای جلوگیری از گذر لختهها به سمت قلب لازم باشد (به ندرت) بکارگیری جورابکشی یا پیچیدن ساق پا با باند کشی از نشستن به حالتی که ساقها یا مچ پاها را روی یکدیگر بیندازید خودداری کنید.
در هنگام نشستن طولانی مدت گونه ای بنشینید که پاها بالاتر از رانها قرار گیرند. در هنگام خوابیدن پاها را بالاتر از سطح بستر قرار دهید.
بروز موارد زیر در درمان: درد قفسه سینه سرفه همراه خلط خونی کوتاهی نفس تشدید تورم و درد ساق پا
داروها
داروهای ضد انعقاد به سوی حل کردن لخته و جلوگیری از ایجاد دوباره آن. سطح داروهای ضد انعقاد باید به گونه مرتب اندازهگیری شود تا اطمینان حاصل شود سطح آنها در اندازه دلخواه و بیخطر است. تجویز اکسیژن، در صورت نیاز آنتی بیوتیکها، در موارد آمبولی عفونی فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری تا هنگام برطرف شدن علایم التهابی برآمده از لخته شدن خون در بستر استراحت نمایید. در استراحت در بستر اندامهای زیرین را به گونه مکرر حرکت دهید تا به جریان یافتن خون در آنها کمک شود.
آلِرژی یا حَسّاسیَت، (به انگلیسی: allergy) واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل گوناگون است. کسانی که دچار حساسیت هستند، دارای دستگاه ایمنی فوق هوشیار هستند. که نسبت به مواد ظاهراً بی ضرر موجود در محل زندگیشان، واکنشی بیش از حد معمول نشان میدهند. برای مثال گرده گیاهان، میتواند سیستم ایمنی شخص آلرژیک را طوری تحریک کند که گویی با یک خطر جدی روبرو شدهاست. حساسیت یک مشکل بسیار شایع است. و تقریباً از هر ده نفر، دو نفر به نوعی از آن مبتلا هستند.
محتویات
• ۱ رویداد به هنگام یک واکنش آلرژیک • ۲ علایم آلرژی • ۳ آیا همه دارای نوعی آلرژی هستند؟
رویداد به هنگام یک واکنش آلرژیک
هنگامی که یک سیستم ایمنی افراطی در معرض یک ماده حساسیتزا قرار میگیرد، چند اتفاق میافتد:
بدن برای مبارزه با ماده مذکور، شروع به تولید نوع خاصی پادتن میکند که IgE نام دارد.
پادتنها به نوعی سلول خونی که ماست سل mast cell نام دارد متصل میشوند. این سلولها در دستگاه تنفسی ودستگاه گوارشی، که محل اصلی ورود عوامل آلرژی زا است، فراوانند.
ماست سلها با انفجار خود مواد شیمیایی مختلفی از جمله هیستامین و اینترلوکین آزاد میکنند. که عامل اصلی بروز بسیاری از علایم آلرژی است که از جمله این علایم میتوان به خارش گلو، آب ریزش بینی، اشکریزش، عطسه و سرفه اشاره نمود. اگر ماده حساسیت زا در هوا باشد، واکنش آلرژِیک در چشمها، بینی و ریه رخ میدهد و اگر این ماده خورده شود. واکنش آلرژیک در دهان، معده و سایر بخشهای دستگاه گوارش بروز میکند.
گاهی واسطههای شیمیایی آزادشده در بدن به قدری زیاد است که علایم بسیار حادی نظیر کهیر، کاهش فشار خون، شوک یا بیهوشی نیز به وجود میآید.
علایم آلرژی
نشانههای آلرژی را میتوان به سه دسته خفیف، متوسط و حاد تقسیم نمود.
واکنش خفیف، شامل نشانههایی است که یک ناحیه از بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. مانند التهاب، خارش و آبریزش از چشم. علایم خفیف به بخشهای دیگر بدن منتقل نمیشوند.
نشانه واکنش متوسط، در بخشهای مختلف بدن منتشر میشوند و خارش چشم ممکن است به خارش گلو و تنگی نفس هم منجر شود.
عکس العمل حاد که آنافیلاکسی (anaphylaxis) نام دارد، نادر است و یک موقعیت خطرناک و از جمله مواردی است که درمیان فوریتهای پزشکی قرار دارند. در چنین مواردی، آلرژی در تمام بدن منتشر میشود. این حالت ممکن است با مجموعهای از حملات خارش چشم و صورت آغاز شود و در عرض چند دقیقه، به سرعت در تمام بدن پخش شود و علایم جدیتری چون درد معده، گرفتگی عضلات، تهوع و اسهال را به دنبال داشته و در عین حال درجه التهاب مجاری تنفسی و گوارشی به حدی برسد که تنفس و بلع بسیار مشکل شود.
آشفتگی ذهنی و سرگیجه نیز از جمله علایم حساسیت هستند زیرا مشکل آنافیلاکسیس باعث کاهش شدید فشار خون نیز میشود.
آیا همه دارای نوعی آلرژی هستند؟
خیر. اکثر حساسیتها، ارثی هستند و از والدین به فرزندان منتقل میشوند. اشخاص میتوانند توانایی ابتلا به آلرژی را نیز ارث ببرند و در عین حال به هیچ ماده خاصی حساس نباشند و فقط نقش انتقال دهنده را بازی کنند. هنگامی که یکی از والدین به نوعی از حساسیت مبتلا باشد، شانس ابتلای فرزند او ۵۰٪ و اگر هردو آنها آلژیک باشند، این مقدار به ۷۵٪ میرسد.
آسم یا تنگی نفس (همچنین نفستنگی) بیماری مزمن التهابی راههای هوایی است. ویژگی آن التهاب متغیر این راهها و افزایش پاسخدهی (واکنش) آنها درمواجهه با طیف گستردهای از محرکها میباشد. افراد مبتلا به این بیماری دچار حملات یا دورههای شدیدی میشوند که ناشی از واکنش حساسیتی و برونکواسپاسم قابل برگشت و انسداد مجاری تنفسی است. این حملات زمانی بروز میکنند که مجاری هوایی در ریهها در اثر عوامل خاص محیط زیستی دچار بیشفعالی شده و سپس ملتهب و مسدود میشوند. علایم مداوم این بیماری ممکن است شامل تنگی نفس، احساس فشار روی سینه، خلط و سرفه باشد.
محتویات
• ۱ عوامل مولد بیماری آسم چیست؟ • ۲ علایم بیماری آسم • ۳ درمان o ۳.۱ درمان دارویی
عوامل مولد بیماری آسم چیست؟
عوامل مولد بیماری آسم عوامل تحریک کننده برونزاد یا درونزاد هستند که میتوانند علائم را تشدید کنند و باعث حملات بیماری شوند. عوامل و موجبات بسیاری وجود دارند که میتوانند علائم بیماری را تشدید کنند و معمولاً از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. از این رو میتوان با شناسایی و جلوگیری از تماس با این عوامل تحریک کننده از بروز علائم شدید و آزار دهنده بیماری پیشگیری کرد. عوامل محرک بروز حملههای آسم شامل عفونتهای تنفسی فوقانی (مثل سرماخوردگی)، آلرژنها(ذرات گرد و غبار، ذرات ناشی ازحیوانات خانگی، کپک و قارچ)، مواد تحریککننده (سیگار، آلودگیهای هوا)، داروها (بلوک کنندههای بتا، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی)، مواد نگهدارنده غذایی(سولفیت،MSG) و عوامل غیر اختصاصی (احساسات و هیجانها، هوای سرد، ورزش، بیماری ریفلاکس) است.
علایم بیماری آسم
علایم بیماری آسم شامل این موارد است:
تاکیپنه (افزایش تعداد تنفس)
خس خس سینه
گرفتگی سینه
سرفه (به خصوص شبانه)
تولید خلط
درمان
سالمترول بتا-۲ آگونیست بلنداثر رایج در پیشگیری از حملات آسم بهترین راه جلوگیری از بروز حملات خودداری از تماس با مواد و یا عوامل تحریک کنندهاست.از موارد مهم دیگر میتوان به عدم زندگی در شهرهایی که دارای میزان آلودگی بالا در هوا می باشند نام برد .
درمان دارویی
بسته به شدت بیماری نیاز به مصرف دارو در مبتلایان به آسم متغیر است. دارو تنها نقش کنترل علایم را دارد و درمان قطعی دارویی در حال حاضر برای این بیماری وجود ندارد.
• برای کنترل علامتی در فاز حاد: بتا-۲ آگونیستهای سریع اثر (مثل سالبوتامول استنشاقی)، آنتیکولینرژیکها ( مثل ایپراتروپیوم بروماید استنشاقی) و بندرت آگونیستهای آدرنرۯیک مثل اپینفرین استنشاقی
• درمان بلند مدت : گلوکوکورتیکوئیدهای استنشاقی (مثل بکلومتازون)، آگونیستهای آدرنوسپتور بلند مدت ( مثل سالمترول)، آنتاگونیستهای لکوتری ان (مثل مونته لوکاست و زفیرلوکاست) و تثبیت کننده های غشا ماست سل ( مثل کرومولین سدیم ) .
آزبستوز (به انگلیسی: Asbestosis) عبارت است از التهاب ریهها به علت استنشاق طولانی مدت ذرات آزبست . چون این بیماری اغلب در کارگران صنعتی دیده میشود یک بیماری شغلی محسوب میشود ( شاید مهمترین بیماری شغلی ) .
علائم بیماری
تنگی نفس ( کوتاهی تنفس ) سرفه و افزایش خطر سرطان ریه به خصوص نوع مزوتلیوما هستند . خطر بروز سرطان در مردان سیگاری باز هم افزایش می یابد .
تشخیص
برای تشخیص مهمترین مساله شرح حال مواجهه با آزبست است . در ABG ما کاهش اکسیژن خون و در اسپیرومتری کاهش ظرفیت کل ریه ( TLC ) به دلیل فیبروز بافت بینابینی ریه را داریم .
درمان
بیماری درمان خاصی ندارد و شاید اکسیژن تراپی، فیزیوتراپی ریوی، ترک سیگار و بخور مفید باشند . برای کارگرانی که در صنایع آزبست کار میکنند باید به طور منظم رادیوگرافی سینه انجام شود تا هرگونه سایه غیرطبیعی در ریهها به موقع شناسایی شود .
آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک جدی است که به طور ناگهانی آغاز می شود و می تواند منجر به مرگ گردد. آنافیلاکسی معمولا با علایمی همچون جوش همراه با خارش، تورم گلو و فشار خون پایین همراه است. دلایل معمول آنافیلاکسی شامل نیش حشرات، مواد غذایی و داروهاست.
آنافیلاکسی به دلیل ترشح واسطه پروتئین از انواع به خصوصی از گلبول های سفید خون اتفاق می افتد. واسطه این پروتئین ها می توانند یک واکنش آلرژیک را آغاز کنند و یا واکنش را تشدید نمایند. علت ترشح این پروتئین ها می تواند یا واکنش دستگاه ایمنی باشد و یا دلیل دیگری که به دستگاه ایمنی مربوط نیست.
آنافیلاکسی بر اساس علائم و نشانه ها در فرد تشخیص داده می شود. درمان اولیه تزریق اپی نفرین است که در بعضی مواقع با سایر داروها ترکیب می شود. در سراسر جهان 2-0.05 % از مردم جهان آنافیلاکسی را در مقاطعی از زندگی خود تجربه می کنند. کلمه آنافیلاکسی از کلمه های یونانی ἀνά ana “درمقابل”، و φύλαξις phylaxis “محافظت”، گرفته شده است.
تاریخچه
لغت “آنافیلاکس” را چارلز ریچت(Charles Richet) در سال 1902 ابداع کرد. سپس این لغت به “آنافیلاکسی” به دلیل تلفظ بهتر آن، تغییر کرد. بعدها چارلز ریچت در سال 1913 جایزه نوبل پزشکی و فیزیولوژی را به دلیل تحقیقاتش در مورد آنافیلاکسی دریافت کرد.
اما خود واکنش از زمان های بسیار قدیم گزارش شده است. این لغت از زبان یونانی، و کلمه های یونانی ἀνά ana “درمقابل”، و φύλαξις phylaxis “محافظت”، گرفته شده است.
محتویات
• ۱ علائم • ۶ علت ها • ۹ عوامل خطر • ۱۰ مکانیسم • ۱۳ تشخیص • ۱۷ درمان • ۱۹ پیشگیری • ۲۰ مکمل ها o ۲۰.۱ آمادگی • ۲۱ دورنما • ۲۲ تاریخچه • ۲۳ =تحقیقات
علائم
[[File:Signs and symptoms of anaphylaxis.png|thumb|250px|علایم آنافیلاکسی[[. آنافیلاکسی معمولا علائم بسیار متفاوتی را ظرف چند دقیقه یا ساعت ایجاد می کند. اگر علت آنافیلاکسی مادهای باشد که مستقیما به بدن و جریان خون وارد شده است. ( درون وریدی)، علائم آنافیلاکسی به طور متوسط بین 5 تا 30 دقیقه ظاهر می شوند. اگر علت غذایی باشد که فرد مصرف کرده است زمان متوسط 2 ساعت خواهد بود.
رایج ترین قسمت هایی که درگیر می شوند عبارتند از: پوست ( 90-80 %)، ریه و راه تنفسی (70 %)، معده و روده (45-30%)، قلب و رگ های خونی (45-10%)، و سیستم عصبی مرکزی (15-10 %). معمولا دو مورد و یا بیشتر از این سیستم ها درگیر می شوند.
پوست
کهیر و برافروختگی های روی کمر فرد مبتلا به آنافیلاکسی علائم معمولا شامل برآمدگی هایی روی پوست (کهیر)، خارش، صورت و پوست سرخ (برافروختگی)، یا لب های متورم است . افرادی که دچار ورم زیر پوستی (آنژیوادم) شده اند، ممکن است به جای خارش احساس سوختگی داشته باشند. تا 20 % موارد ممکن است زبان یا حلق فرد متورم شود.
دیگر علائم شامل آبریزش بینی و تورم غشای مخاطی روی سطح چشم و پلک (کنژنکتیویت) است. پوست ممکن است به دلیل کمبود اکسیژن به رنگ آبی دربیاید (سيانوز ).
تنفس
علائم تنفسی شامل تنگی نفس، تنفس دشوار و همراه با صدای خس حس، یا تنفس دشوار و با صدای بلند (همراه با سوت)است. تنفس با صدای خس خس معمولا به دلیل اسپاسم ماهیچه های پایینی راه تنفسی (ماهیچه های برونش) است.
تنفس همراه با صدای سوت به علت تورم قسمت های بالایی راه تنفسی است. که باعث تنگی راه های تنفسی می شود. گرفتگی صدا، درد هنگام بلعیدن، و سرفه نیز ممکن است اتفاق بیفتد.
قلب
عروق قلبی ممکن است به دلیل آزادسازی هیستامین از سلول های مشخصی در قلب، به طور ناگهانی منقبض شوند.(اسپاسم عروق کرونر) این اتفاق مانع از جریان خون به قلب می شود. و ممکن است باعث مرگ سلول های قلبی شود(انفارکتوس میوکارد). یا ضربان قلب ممکن است خیلی تند، یا خیلی کند گردد. (دیس ریتمی قلبی)، و یا ممکن است قلب از تپش باز بماند(ایست قلبی). . افرادی که از پیش مشکل قلبی دارند بیشتر در معرض خطرات قلبی ناشی از آنافیلاکسی هستند.
در حالی که ضربان قلب شدید به دلیل فشار خون پایین بیشتر رایج است. 10% از افرادی که از انافیلاکسی رنج می برند ممکن است ضربان قلب پایین(برادی کاردی) با فشار خون پایین داشته باشند.(ترکیب ضربان قلب پایین و فشار خون پایین رفلکس بزول یاریش نامیده می شود)
فرد به دلیل افت فشار خون ممکن است دچار سرگیجه و بی هوشی شود. این افت فشار خون به دلیل گشاد شدن عروق خونی(شوک توزیعی) یا به دلیل نارسایی بطن های قلب باشد (شوک کاردیوژنیک). در موارد محدودی، فشار خون بسیار پایین می تواند از علائم آنافیلاکسی باشد.
سایر
علائم معده و روده شامل درد کرامپی شکم، اسهال، و تهوع است. فرد ممکن است دچار افکار پریشان شود و کنترل مثانه خود را از دست بدهد، و دردی را در ناحیه لگن حس کند که شبیه به گرفتگی عضلات رحم است. گشاد شدن رگ های خونی در اطراف مغز ممکن است منجر به سردرد شود. همچنین فرد ممکن است احساس اضطراب کند و یا تصور کند به زودی خواهد مرد.
علت ها
آنافیلاکسی می تواند با واکنش بدن به اکثر مواد خارجی ایجاد شود. محرک های رایج شامل سم گزش و نیش حشرات، غذا، و دارو است. . در خردسالان و نوجوانان غذا رایج ترین محرک است. در بزرگسالان داروها، و گزیدگی و نیش حشرات رایج تر است. عللی که کمتر رایج هستند عبارت اند از فاکتور های فیزیکی، عوامل بیولوژیک(مایع منی)، لاتکس، تغییرات هورمونی، افزاینده های خوراکی(مانند رنگ های خوراکی و مونو سدیم گلوتامات) و داروهایی که برای پوست مورد استعمال قرار می گیرند (داروهای موضعی).
تمرین بدنی و دما (چه سرما و یا گرما)، می توانداز طریق تحریک سلول های بافتی مشخصی (مست سل ها) که ماده شیمیایی ایجاد کننده واکنش آلرژیک را ترشح می کنند، باعث بروز آنافیلاکسی شود.
آنافیلاکسی که علت آن ورزش باشد معمولا به خوردن غذاهای مشخصی نیز مربوط می شود. اگر آنافیلاکسی زمانی اتفاق بیفتد که فرد در حال دریافت داروی بیهوشی است. رایج ترین علت آن داروهای مشخصی است که برای ایجاد فلج به کار می روند (عوامل بازدارنده عضلات عصبی)، آنتی بیوتیک ها و لاتکس. در 50-32 % موارد علت مشخص نیست (آنافیلاکسی ایدیوپاتیک).
مواد غذایی
بسیاری از غذاها می توانند باعث بروز آنافیلاکسی شوند، حتی اگر غذایی برای اولین بار خورده شود. در فرهنگ های غربی رایج ترین علت، خوردن یا در تماس بودن با بادام زمینی، گندم، مغزهای درختی و صدف دارها، ماهی، شیر و تخم مرغ است. در خاورمیانه، کنجد یک ماده غذایی رایج محرک است. در آسیا، برنج و نخود معمولا باعث بروز آنافیلاکسی می شود. موارد شدید معمولا با خوردن غذا بروز می کند، اما برخی از افراد زمانی که ماده غذایی با قسمتی از بدن آن ها تماس پیدا می کند، واکنش شدیدی نشان می دهند.
خردسالان می توانند بر آلرژی خود چیره شوند . در سن 16 سالگی، 80 % خردسالان با آنافیلاکسی نسبت به شیر و تخم مرغ و 20 % با آنافیلاکسی منحصر به بادام زمینی می توانند این غذاها را بدون مشکل مصرف کنند.
داروها
هر دارویی ممکن است منجر به آنافیلاکسی شود. رایج ترین آن ها آنتی بیوتیک های بتا لاکتام (مانند پنیسییلین)، آسپیرین و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) است. اگر فردی به یکی از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) آلرژی داشته باشد، می تواند از نوع دیگری از این دارو بدون تحریک بروز آنافیلاکسی مصرف کند. دیگر علت های رایج بروز آنافیلاکسی شیمی درمانی، واکسن ها، پروتامین (موجود در اسپرم) و داروهای گیاهی را شامل می شود.
برخی از داروها مانند وانکومایسین، مورفین، و داروهایی که برای واضح تر شدن عکس های اشعه ایکس مصرف می شوند (رادیوکانتراست زاها) با صدمه زدن به سلول های مشخصی در بافت ها و تحریک آن ها به آزادسازی هیستامین (دگرانولاسيون مست سل ها)موجب آنافیلاکسی میگردند.
فراوانی یک واکنش به یک دارو تا اندازه ای به این بستگی دارد که این دارو هر چند وقت یکبار به افراد داده می شود و تا اندازه ای نیز به این مسئله که دارو چگونه در بدن کار می کند. خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب تمام کنندهٔ بدون برچسب اگر فردی واکنش به سمی در گذشته نشان داده است.
و اگر این واکنش از واکنش منطقه ای اطراف محل نیش فراتر بوده است، با خطر بیشتر بروز آنافیلاکسی در آینده مواجه هستند. اگرچه نیمی از افرادی که در اثر آنافیلاکسی جان خود را از دست می دهند پیش تر هیچ واکنش گسترده ای (سیستماتیک ) نداشته اند.
عوامل خطر
افراد با بیماری های آتوپیک نظیر آسم، اگزما، یا رینیت در معرض خطر بیشتر ابتلا به آنافیلاکسی نسبت به غذا، لاتکس، و عوامل رادیوکانتزاست زا هستند. این افراد کمتر در خطر ابتدا به آنافیلاکسی نسبت به داروهای تزریقی و نیش حشرات هستند. یک بررسی در خردسالان مبتلا به آنافیلاکسی نشان داد که 60% آن ها سابقه بیماری های آتوپیک را داشته اند. بیش از 90 % خردسالانی که به دلیل ابتلا به آنافیلاکسی جان خود را از دست داده اند مبتلا به آسم بوده اند.
افرادی که به اختلال های ناشی از مست سل بیش از اندازه در بافت های خود ( ماستوسیتوز ) دچار هستند یا مست سل های بیشتری دارند، در معرض خطر بیشتری هستند. هرچه فاصله زمانی بین آخرین تماس با عاملی که منجر به واکنش شده است طولانی تر باشد، خطر واکنش جدید کم تر خواهد بود.
مکانیسم
آنافیلاکسی واکنش آلرژیک بسیار شدیدی است که ناگهانی شروع می شود و بسیاری از قسمت های بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. علت آن ترشح واسطه های التهابی و سیتوکاین ها از مست سل ها و بازوفیل ها است. ترشح آن ها به علت یک واکنش سیستم دفاعی است، اما با آسیب به این سلول ها نیز ایجاد می شود که مربوط به پاسخ ایمنی نیست.
ایمنی شناسی
زمانی که علت بروز آنافیلاکسی یک پاسخ ایمنی است، ایمنوگلوبین E (IgE) به ماده خارجی که باعث شروع واکنش شده است متصل می شود(پادگن). ترکیب اتصال IgE به پادگن، گیرنده های FcεRI را روی مست سل ها و بازوفیل ها فعال می کند. مست سل ها و بازوفیل ها با ترشح واسطه های التهابی مانند هیستامین واکنش نشان می دهند. این واسطه ها انقباض عضلات صاف برونش را بیشتر می کنند و باعث می شوند رگ های خونی گشادتر شوند. (تاخیر خون شاهرگ) ، ترشح مایع از رگ های خونی بیشتر می شود، و عملکرد ماهیچه های قلب را کاهش می دهد. .همچنین یک واکنش ایمنی شناسی وجود دارد که به IgE مربوط نیست، اما مشخص نیست که این واکنش در انسان رخ می دهد یا خیر.
غیر ایمن شناختی
هنگامی که ناشی از یک پاسخ ایمنی نیست، واکنش ناشی از عاملی است که مستقیما به مست سل ها و بازوفیل هاآسیب می رساند و موجب می شود هیستامین و مواد دیگری آزاد کنند که معمولا با یک واکنش آلرژیک همراه هستند(دگرانولاسیون). عامل هایی که می تواند به این سلول ها آسیب برسانند. کنتراست زا برای اشعه ایکس، مواد افیونی (اپيوئيد ها)، دما (گرم یا سرد)، و ارتعاش است.
تشخیص
آنافیلاکسی به کمک یافته های پزشکی و بالینی قابل تشخیص است. هرگاه یکی از سه مورد زیر ظرف چند دقیقه یا ساعت پس از تماس با ماده آلرژی زا رخ دهد به احتمال زیاد فرد دچار آنافیلاکسی است:
درگیری پوست یا بافت های مخاطی به علاوه مشکلات تنفسی و یا افت فشار خون
تعداد دو یا بیشتر از علائم زیر:- الف- درگیری پوست و مخاط ب- مشکلات تنفسی ج- فشار خون پایین د- مشکلات مربوط به معده و روده
افت فشار خون پس از تماس با ماده آلرژی زا معلوم اگر شخصی واکنش بدی به گزیدگی حشرات و یک دارو نشان دهد، آزمایشات خون برای ترایپتیس یا هیستامین (که از مست سل ها آزاد شده است) می تواند در تشخیص آنافیلاکسی مؤثر باشد. هرچند این آزمایشات در مواردی که عامل آلرژی غذا است یا شخص فشار خون نرمال دارد چندان مؤثر نیستند، و نمی توانند مانع تشخیص آنافیلاکسی شوند.
طبقه بندی
آنافیلاکسی به سه نوع اصلی تقسیم می شود. شوک آنافیلاکسی زمانی اتفاق می افتد که رگ های خونی در بیشتر قسمت های بدن گشادتر می شوند (گشادسازی عروقی سیستماتیک)، که منجر به فشار خون پایینی می شود که 30% از فشار خون نرمال یک آدم پایین تر یا 30% پایین تر از مقدارهای استاندارد است.
آنافیلاکسی دومرحله ای زمانی تشخیص داده می شود که علائم بین 72-1 ساعت برگردند حتی درصورتی که فرد تماس جدیدی با ماده آلرژی زایی که حساسیت اولیه را به وجود آورد نداشته باشد. برخی از تحقیقات نشان می دهد که 20% موارد آنافیلاکسی دومرحله ای هستند. علائم معمولا ظرف 8 ساعت باز میگردند.
واکنش دوم به همان شیوه ای درمان می شود که آنافیلاکسی اصلی درمان می شود. شوكِ شبه آنافيلاكتيك یا واکنش های آنافیلاکسی اسامی قدیمی آنافیلاکسی هستند که علت آن واکنش آلرژیک نیست بلکه علت آن آسیب مستقیم به مست سل ها است( گرانولاسيون مست سل ها). برخی توصیه می کنند که از اسامی قدیمی دیگر نباید استفاده کرد.
تست آلرژی
تست آلرژی پوستی در حال انجام بر روی بازوی راست. تست آلرژی ممکن است به تعیین اینکه چه چیز باعث آنافیلاکسی فرد شده است کمک کند. تست آلرژی پوستی (مانند پچ تست) برای غذاها و سموم مشخصی موجود است. آزمایشات خون برای پادتن های خاص جهت تایید آلرژی های حاصل از شیر، تخم مرغ، بادام زمینی، مغزهای درختی، و ماهی مؤثر است.
تست های پوستی می توانند آلرژی به پیسیلین را تایید کنند. اما برای داروهای دیگر تست پوستی وجود ندارد. آنافیلاکسی غیرایمنی تنها با بررسی سابقه فرد یا با قرار دادن وی در معرض ماده آلرژی زایی که ممکن است باعث بروز واکنش در گذشته شده باشد، تشخیص داده می شود. هیچ آزمایش پوست و خونی برای آنافیلاکسی غیرایمنی وجود ندارد. .
تشخیص افتراقی
گاهی تشخیص آنافیلاکسی از آسم، بیهوشی ناشی از کمبود اکسیژن(سنکپ)و حملات پنیک دشوار است. معمولا افرادی که آسم دارند، خارش، و علائم معده و روده را ندارند. زمانی که فردی بیهوش می شود، پوست رنگ پریده و بدون جوش است.
پوست فردی که دچار حمله پنیک شده است ممکن است برافروخته شود، اما کهیر ندارد. موارد دیگری که ممکن است علائمی مشابه داشته باشند عبارت اند از مسمومیت غذایی ناشی از ماهی فاسد (سارم، scombroidosis) و عفونت های ناشی از انگل های معین (انیزاکیازیس ، anisakiasis).
پیشگیری
برای پیشگیری از آنافیلاکسی توصیه می شود از آنچه که در گذشته باعث بروز واکنش شده است دوری شود. زمانیکه این کار ممکن نیست، ممکن است درمان هایی وجود داشته باشد که بدن را از واکنش به ماده آلرژی زای معلوم بازدارد.
(حساسیت زدایی) مداوای سیستم ایمنی(ایمن درمانی) با خانواده غشاء بالان، در حساسیت زدایی 90-80% بزرگسالان و 98% خردسالان علیه آلرژی به زنبورهای عسل، زنبورها(بدون عسل)، زنبور سرخ، زنبورهای ژاکت زرد و مورچه های آتشین مفید است.
ایمن درمانی دهانی می تواند در حساسیت زدایی برخی افراد نسبت به غذاهای معینی نظیر شیر، تخم مرغ، مغزهای آجیلی و بادام زمینی موثر باشد. اما این درمان ها گاها عوارض جانبی بدی به همراه دارند. حساسیت زدایی برای بسیاری از داروها نیز ممکن است.
با این حال اغلب مردم باید به سادگی، از مصرف داروی مشکل ساز اجتناب کنند. برای کسانی که نسبت به لاتکس آلرژی دارند مهم است که از غذاهایی با ترکیبی مشابه با آنچه پاسخ ایمنی ایجاد کرده است دوری کنند. (غداهایی با آلرژی متقاطع) از جمله آواکادو، موز، و سیب زمینی.
درمان
مدیریت
آنافیلاکسی یک وضعیت اضطراری پزشکی است. که به اقدامات نجات بخشی مانند کنترل راه های تنفسی، اکسیژن اضافی، حجم زیاد مایعات داخل وریدی، و نظارت دقیق احتیاج دارد. اپی فرین درمانی است که در میان سایر روشها ارجحیت دارد،
علاوه بر اپی نفرین، آنتی هسیتامین و استروئید نیز معمولا استفاده می شود. زمانی که فرد به حالت نرمال باز می گردد باید بین 2 تا 24 ساعت در بیمارستان تحت نظر باشد تا از عدم بازگشت علائم اطمینان حاصل شود. چرا که علائم در صورتی که فرد دچار آنافیلاکسی دو مرحله ای شده باشد برگشت می کنند.
اپی نفرین
اپی نفرین (آدرنالین) درمان اصلی آنافیلاکسی است. هیچ دلیلی برای اینکه از آن استفاده نشود وجود ندارد. ( بدون موارد منع مصرف قطعی) توصیه می شود محلول اپی نفرین به ماهیچه قدامی – خارجی ران به محض ظن به آنافیلاکسی تزریق شود. اگر فرد به درمان خوب پاسخ ندهد، تزریق باید هر 5 تا 15 دقیقه تکرار شود. دوز دوم در 16 تا 35 % موارد لازم است.
در موارد محدودی بیش از دو دوز لازم می شود. تزریق درون ماهیچه (استعمال درون عضلانی)از تزریق زیر پوست (استعمال زیرپوستی) که آهسته تر جذب می شود، بهتر است. مشکلات جزئی ناشی از اپی نفرین شامل لرزش، اضطراب، سردرد و تپش قلب است. ممکن است اپی نفرین در مورد افرادی که از بتا بلاکرها مصرف می کنند جواب ندهد. تزریق کننده های خودکار اپی نفرین که به افراد اجازه تزریق به ماهیچه های خودشان را می دهد. معمولا در دو دوز موجود هستند، یکی برای بزرگسالان که وزنی بیش از 25 کیلوگرم دارند. و دیگری برای خردسالان که بین 10 تا 25 کیلوگرم وزن دارند.
مکمل ها
علاوه بر اپی نفرین، معمولا از آنتی هیستامین ها استفاده می شود. بر اساس استدلال های نظری چنین پذیرفته شده بود که آنتی هیستامین ها مؤثر هستند. اما در واقع شواهد کمی در مورد اینکه آنتی هیستامین ها در درمان آنافیلاکسی مؤثر است، وجود دارد. در بررسی 2007 کوکرن هیچ تحقیق با کیفیتی برای توصیه آنتی هیستامین ها پیدا نشد.
آنتی هیستامین ها بر روی تجمع مایعات و اسپاسم های راه تنفسی موثر نیستند. کورتیکواستروئیدها هم احتمالا چندان فرقی نمی کنند اگر فرد دچار آنافیلاکسی شده باشد. از آن ها با امید کاهش خطر آنافیلاکسی دومرحله ای استفاده می شود، اما آن ها در پیشگیری از آنافیلاکسی های بعدی بی تاثیر هستند. سالبوتامول که از طریق دستگاه تنفس(نبولایزر) وارد می شود می تواند در زمانی که اپی نفرین علائم برونکواسپاسم را از بین نمی برد مفید باشد. . متیلن بلو برای افرادی که به درمان های دیگر پاسخ نمی دهند استفاده شده است چرا که عضلات صاف را آزاد می کند.
آمادگی
به افرادی که در معرض خطر آنافیلاکسی هستند توصیه می شود یک “برنامه عملی دقیق آلرژی” داشته باشند. والدین باید مدرسه را در مورد آلرژی فرزندشان و اقدامات ضروری در صورت وقوع یک وضعیت اضطراری آنافیلاکتیک ، در جریان بگذارند. برنامه عملی دقیق اغلب شامل استفاده از تزریق کننده های خودکار اپی نفرین، توصیه به بستن دستبند هشدار پزشکی، و توصیه هایی در مورد چگونگی اجتناب از محرک هاست.
برای برخی محرک ها، درمان برای کاهش حساسیت بدن در مقابل ماده ای که باعث واکنش آلرژیک شده است (ایمن درمانی ماده آلرژی زا) موجود است. این نوع روش درمانی ممکن است مانع بازگشت های بعدی آنافیلاکسی شود. یک دوره چندساله حساسیت زدایی زیرپوستی در مقابل حشرات گزنده مفید است. در حالی که حساسیت زدایی دهانی برای بسیاری از غذاها مؤثر می باشد.
دورنما
چنانچه دلیل بیماری شناخته شده باشد، احتمال زیادی برای بهبودی وجود دارد و فرد به سرعت درمان می شود. حتی اگر دلیل بیماری شناخته شده نباشد، چنانچه دارو برای متوقف کردن واکنش در دسترس باشد، فرد معمولا بهبودی خوبی حاصل می کند. اگر مرگ رخ دهد، اغلب یا ناشی از یک دلیل تنفسی ( معمولا بسته شدن مسیر جریان هوا) است و یا یک دلیل قلبی عروقی (شوک).
آنافیلاکسی در 20 % 0.7– موارد منجر به مرگ می شود. برخی از مرگ ها ظرف چند دقیقه اتفاق افتاده است. افرادی که دچار آنافیلاکسی ناشی از تمرینات بدنی هستند، معمولا نتایج خوبی دارند، و با افزایش سن، بازگشت های کمتر و کم شدت تری خواهند داشت.
به نظر می رسد مقادیر در حال افزایش است. تعداد افراد دچار آنافیلاکسی در دهه 80 تقریبا سالانه 20 نفر در هر 100000 نفر بود. در حالی که در دهه 90 این میزان سالانه 50 نفر در هر 100000 نفر بود. این افزایش ظاهرا در درجه اول مربوط به آنافیلاکسی ناشی از مواد غذایی است. بیشترین خطر در افراد جوان و زنان وجود دارد.
درحال حاضر، سالانه 500 تا 1000 نفر (2.4 در میلیون) در آمریکا، 20 نفر (0.33 در میلیون) در انگلستان، و 15 نفر (0.64 در میلیون) در استرالیا بر اثر آنافیلاکسی جان خود را از دست می دهند. نرخ میرگ و میر در بین دهه های 1970 و 2000 کاهش یافته است.
در استرالیا، مرگ های ناشی از آنافیلاکسی مربوط به مواد غذایی، عمدتا در میان زنان اتفاق می افتد. درحالی که مرگ های ناشی از نیش حشرات اغلب در میان مردان به وقوع می پیوندد. مرگ در اثر آنافیلاکسی بیشتر ناشی از داروهاست.
تحقیقات
تلاش هایی در حال انجام است تا اپی نفرینی تهیه شود که بتوان از آن در زیر زبان (اپی نفرین زیرزبانی) برای درمان آنافیلاکسی، استفاده کرد. تزریق زیرپوستی آنتی بادی آنتی IgE اوماليزوماب (omalizumab) به عنوان راهی برای پیشگیری از بازگشت در حال بررسی است. اما استفاده از آن هنوز توصیه نمی شود.
آتلکتازی (به انگلیسی: Atelectasis) عبارت است از جمع شدن یک قسمت از یا تمامی یک ریه. این وضعیت باعث عدم جذباکسیژن به مقدار کافی از ریه میشود. دیدن آتلکتازی در رادیوگرافی قفسه سینه شایع است .
محتویات
• ۱ علل آتلکتازی • ۲ علایم شایع • ۳ تشخیص • ۴ عوامل افزایش دهنده خطر • ۵ درمان • ۶ پیشگیری • ۷ منابع
علل آتلکتازی
آتلکتازی حاد اغلب به دنبال اعمال جراحی ( به خصوص جراحی قفسه سینه یا شکم ) و یا کمبود سورفاکتانت در نوزادان روی می دهد ( سندرم دیسترس تنفسی نوزادان ) . سایر علل آتلکتازی حاد عبارتند از صدمه به قفسه سینه یا شکستگی دندهها و زخم نافذ مثلا در تصادف رانندگی اصولا انسداد برونشها و برونشیولها (مجاری هوایی کوچک یا بزرگ ریه) به هر علتی می تواند موجب آتلکتازی شود این علل عبارتند از :ترشحات مخاطی در اثر عفونت ریه، تومور داخل مجرا، تومور یا رگ فشارنده خارج مجرا، استنشاق جسم خارجی،فیبروزکیستیک و بزرگ شدن گرههای لنفاوی، فیبروز پرده جنب بر اثر بیماریهایی مانند آزبستوز، آتلکتازی جذبی و آمبولی ریه.
علایم شایع
سرفه، درد قفسة صدری، تنگی نفس و تند تند نفس کشیدن، تب، سیانوز، اکسیژن پایین خون، وجود مایع در فضای جنب ( اغلب اگزودا ) و ضربان قلب بالا .
تشخیص
در معاینه اگر ناحیه آتلکتازی وسیع باشد ما در آن ناحیه ماتیته در دق و کاهش صداهای تنفسی در سمع داریم . تشخیص بالینی با روشهای پاراکلینیک مانند رادیوگرافی قفسه سینه ( chest x-rays ) برونکوسکوپی و سی تی اسکن تایید میشود .
عوامل افزایش دهنده خطر
سیگار کشیدن، بیماری انسدادی مزمن ریه مثل برونشکتازی، سن بالا و مصرف داروهایی که باعث کاهش هوشیاری میشوند مثل خواب آورها، پاربیتوراتها و یا الکل .
درمان
درمان بر مداوای عامل زمینه (مانند عفونت) و بهبود علائم ( مانند مسکن و تب بر ) متمرکز است . از فیزیوتراپی تنفسی و دمیدن در دستکش نیز گاه استفاده می شود.
پیشگیری
تشویق بیمار به سرفه و تنفس عمیق به طور مرتب پس از عمل جراحی که حین آن از بیهوشی عمومی استفاده شده است. همچنین حتیالامکان بیمار باید در تخت جابجا شود و تغییر وضعیت دهد.
در متن زیر توضیح انواع بیماری های تنفسی آورده شده است.
لیست بیماری های تنفسی
آ • آتلکتازی
• آزبستوز
آزبستوز یک بیماری مزمن ریوی است که در اثر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض غلظت زیاد الیاف آزبست در هوا ایجاد می شود.
• آسم
آسم تنفس را برای میلیون ها آمریکایی دشوار می کند. هیچ درمانی وجود ندارد ، اما می توان آن را مدیریت و درمان کرد تا بتوانید یک زندگی سالم و طبیعی داشته باشید.
• آلرژی
• بیماری های تنفسی آمبولی ریه
آمبولی ریوی (PE) هنگامی است که یکی از عروق ریه ها در اثر لخته شدن خون مسدود می شود. در بیشتر موارد ، لخته از ساق پا یا قسمت دیگری از بدن (به نام ترومبوز ورید عمقی) حرکت می کند و جریان خون به ریه را مسدود می کند.
• آمفیزم
آمفیزم یکی از بیماری هایی است که عبارت COPD (بیماری انسدادی مزمن ریوی) را شامل می شود. آمفیزم شامل آسیب تدریجی بافت ریه ، به ویژه نازک شدن و تخریب آلوئول یا کیسه های هوا است.
• آنافیلاکسی
• آنفلوانزا
آنفلوانزا یا آنفلوانزا یک بیماری جدی تنفسی است. به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و می تواند منجر به عوارض شدید ، حتی مرگ شود. همه ما در معرض ابتلا و شیوع آنفولانزا هستیم.
ب • برونشیت
برونشیت زمانی است که مجاری تنفسی در ریه ها ، برونش ها ملتهب می شوند. این تحریک می تواند باعث ایجاد سرفه های شدید شود که باعث ایجاد مخاط ، خس خس سینه ، درد قفسه سینه و تنگی نفس می شود. دو نوع اصلی وجود دارد ، حاد و مزمن.
برونشیت (حاد) برونشیت حاد که معمولاً به عنوان برونشیت شناخته می شود ، نوعی عفونت تنفسی تحتانی است که بر لوله های هوا (برونش) ریه ها تأثیر می گذارد. معمولاً به طور ناگهانی بروز می کند و به مدت یک هفته تا 10 روز ادامه دارد.
• برونشیولیت
برونشیولیت وقتی ایجاد می شود که مجاری تنفسی کوچک در ریه ها آسیب دیده یا ملتهب شوند. عبور راحت هوا مسدود شده است که ممکن است باعث تنگی نفس و سرفه شود.
• بیماری مزمن انسدادی ریه
بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) ، که شامل برونشیت مزمن و آمفیزم است ، یک بیماری مزمن ریوی است که نفس کشیدن را دشوار می کند. در اینجا اطلاعات ، منابع و ابزارهایی برای کمک به شما در درک COPD پیدا خواهید کرد.
• بیدمی
پ • پنوموتوراکس
پنوموتوراکس (ریه های جمع شده) ، که به آن ریه ریزش نیز گفته می شود ، هنگامی رخ می دهد که هوا به فضای بین ریه و دیواره قفسه سینه شما نشت کند. این فشار از هوا جمع شده و به خارج ریه فشار می آورد و باعث می شود که جای خود را رها کند.
• بیماری های تنفسی پولمونیت
پنومونیت ازدیاد حساسیت نوعی بیماری ریه است که در آن ریه های شما به دلیل واکنش آلرژیک به گرد و غبار استنشاق شده ، قارچ ها ، کپک ها یا مواد شیمیایی ملتهب می شوند.
ت • تریاد سامتر
• تنفس شین استوکز
• تنگی نفس
خ • خروسک
• خلط خونی
ر • رینیت آلرژیک
س • سل
سل (سل) یک بیماری عفونی است که معمولاً به ریه ها حمله می کند اما تقریباً می تواند در هر قسمت از بدن تأثیر بگذارد. گرچه سل از طریق هوا از فردی به فرد دیگر منتقل می شود ، اما ابتلا به آن آسان نیست.
• سندرم زجر تنفسی نوزادان
• سینهپهلو
ف • فارنژیت
• فیبروز سیستیک
فیبروز سیستیک (CF) یک بیماری ارثی است که باعث ایجاد غلیظ مخاط در ریه ها ، لوزالمعده و سایر اندام ها می شود. در ریه ها ، این مخاط مجاری تنفسی را مسدود می کند ، آسیب ریه ایجاد می کند و تنفس را دشوار می کند.
ک
ویروس کرونا
ویروس کرونا (CoV) خانواده ای از ویروس ها است که می تواند باعث عفونت تنفسی شود. بیماری ناشی از ویروس کرونا در انسان می تواند از سرماخوردگی خفیف معمولی تا بیماری شدیدتر مانند COVID-19 باشد که می تواند کشنده باشد.
کووید -19
COVID-19 یک بیماری ریوی است که توسط ویروس کرونا ایجاد شده است که برای اولین بار در اواخر سال 2019 کشف شد. COVID-19 و علائم آن ممکن است از خفیف تا شدید باشد. هر کسی می تواند به COVID-19 مبتلا شود ، اما برخی از افراد بیش از دیگران در معرض خطر بیماری شدید قرار دارند.
• کنددمی
م • مسمومیت با اکسیژن
و • ورم لوزه
دیگر بیماری های تنفسی و ریه
سندرم پریشانی تنفسی حاد (ARDS)
سندرم دیسترس حاد تنفسی (ARDS) یک آسیب ریوی تهدید کننده زندگی است که اجازه می دهد مایعات به داخل ریه ها نشت کند. تنفس دشوار می شود و اکسیژن نمی تواند وارد بدن شود.
کمبود آنتی تریپسین آلفا -1
کمبود آنتی تریپسین آلفا -1 (AAT) نوعی اختلال ژنتیکی نادر است که در خانواده ها منتقل می شود و می تواند ریه ها ، کبد و / یا پوست را تحت تأثیر قرار دهد. هنگامی که این وضعیت بر روی ریه ها تأثیر بگذارد ، باعث COPD (بیماری انسدادی مزمن ریوی) می شود.
بیماری تنفسی آسپرژیلوز
آسپرژیلوز یک عفونت قارچی است که توسط آسپرژیلوس ، نوعی کپک ایجاد می شود که در همه دنیا دیده می شود. هنگام استنشاق ، این امر باعث بیماری در افراد مبتلا به بیماری ریوی پیش از آن ، آلرژی به آسپرژیلوس یا سیستم ایمنی ضعیف می شود.
بیماری تنفسی برونشکتازی
برونشکتازی یک بیماری مزمن است که در آن دیواره نایژه ها از التهاب و عفونت در نایژه ها ضخیم می شوند. افرادی که برونشکتازی دارند ، به طور دوره ای دچار مشکلات تنفسی می شوند که به آن تشدید می گویند.
برونشیولیت اوبلیترانس (ریه ذرت بو داده)
برونشیولیت اوبلیترانس یک بیماری مزمن ریوی نادر است که با گذشت زمان بدتر می شود. همچنین با نام مستعار “ریه ذرت بو داده” شناخته می شود. این بیماری به کوچکترین مجاری هوایی ریه ها (برونشیول ها) آسیب می رساند و باعث سرفه و تنگی نفس می شود.
دیسپلازی برونکوپلومونر
BPD نوعی بیماری مزمن ریه است که نوزادان را تحت تأثیر قرار می دهد. بیشتر نوزادانی که به BPD مبتلا می شوند ، زودرس به دنیا آمده اند و به اکسیژن درمانی نیاز دارند. بیشتر نوزادان از BPD بهبود می یابند ، اما برخی از آنها ممکن است در طولانی مدت مشکلات تنفسی داشته باشند.
سرفه مزمن
سرفه مزمن یک سرفه مداوم است که حداقل به مدت هشت هفته و اغلب بسیار بیشتر ادامه دارد.
ذات الریه پنوموکونیوز کارگر ذغال سنگ (بیماری ریه سیاه)
ذات الریه پنوموکونیوز کارگران ذغال سنگ (CWP) که معمولاً تحت عنوان “بیماری ریه سیاه” شناخته می شود ، هنگام استنشاق گرد و غبار ذغال سنگ رخ می دهد. با گذشت زمان ، ادامه تماس با گرد و غبار ذغال سنگ باعث ایجاد زخم در ریه ها می شود و توانایی شما در تنفس را مختل می کند.
کوکسیدیوئیدومایکوزیس (تب دره)
کوکسیدیوئیدومایکوزیس که معمولاً به آن “تب دره” گفته می شود ، عفونی است که به طور معمول ریه ها را تحت تأثیر قرار می دهد. علت آن قارچ موجود در خاک جنوب غربی آمریکا و کالیفرنیا ، شمال مکزیک و مناطقی از آمریکای مرکزی و جنوبی است.
ذات الریه سازمان دهنده Cryptogenic (COP)
ذات الریه سازمان دهنده کریپتوژنیک (COP) یک بیماری نادر ریوی است که بر مجاری تنفسی کوچک (برونشیول) و آلوئول (کیسه های هوای کوچک) تأثیر می گذارد. این بیماری قبلاً به عنوان برونشیولیت ایدیوپاتیک obliterans همراه با ذات الریه (BOOP) شناخته می شد.
سیگار الکترونیکی یا آسیب ریه همراه با استفاده از Vaping (EVALI)
EVALI مخفف سیگار الکترونیکی یا آسیب ریه ناشی از استفاده از بخار است. EVALI نامی است که برای صحبت در مورد موارد فزاینده بیماری های شدید ریوی مربوط به استفاده از سیگار الکترونیکی و محصولات بخار استفاده می شود ، اولین مورد در سال 2019 مشخص شد.
گرانولوماتوز ائوزینوفیلیک همراه با پلی آنژیت (EGPA)
گرانولوماتوز ائوزینوفیلیک همراه با پلی آنژیت (EGPA) یک نوع نادر از واسکولیت است ، به این معنی که باعث ایجاد التهاب در رگهای خونی کوچک و متوسط می شود ، که می تواند منجر به آسیب به اعضای بدن در سراسر بدن شود.
سندرم ریوی هانتاویروس (HPS)
سندرم ریوی هانتا ویروس (HPS) یک بیماری ویروسی نادر اما به طور بالقوه تهدید کننده زندگی است که از ادرار آلوده ، مدفوع یا بزاق گونه های خاصی از موش و موش صحرایی به انسان منتقل می شود.
بیماری تنفسی هیستوپلاسموز
هیستوپلاسموز عفونت ناشی از قارچ Histoplasma capsulatum است. این قارچ در خاک ، به ویژه در اطراف مکان هایی که مقدار زیادی مدفوع پرنده یا خفاش تجمع می یابد ، یافت می شود.
بیماری تنفسی ویروس متاپنوموویروس انسانی (hMPV)
ویروس متاپنومووین انسانی (hMPV) یک ویروس تنفسی رایج است که باعث عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (مانند سرماخوردگی) می شود. این یک بیماری فصلی است که معمولاً در زمستان و اوایل بهار شبیه RSV و آنفولانزا رخ می دهد.
فیبروز ریوی ایدیوپاتیک (IPF)
فیبروز ریوی ایدیوپاتیک (IPF) رایج ترین نوع فیبروز ریوی است. این یک بیماری است که باعث ایجاد زخم (فیبروز) در ریه ها می شود. اسکار باعث سفتی در ریه ها می شود و تنفس را دشوار می کند.
بیماری ریه بینابینی (ILD)
بیماری بینابینی ریه (ILD) اصطلاحی چتری است که برای گروه بزرگی از بیماری ها که باعث ایجاد زخم (فیبروز) در ریه ها می شوند ، استفاده می شود. این زخم باعث سفتی در ریه ها می شود و تنفس و رسیدن اکسیژن به جریان خون را دشوار می کند.
بیماری تنفسی لژیونر
بیماری لژیونر نوع شدیدی از ذات الریه باکتریایی است که در اثر قرار گرفتن در معرض منابع آب آلوده ایجاد می شود و نیاز به درمان سریع پزشکی دارد.
سرطان ریه
تشخیص سرطان ریه می تواند ترسناک و طاقت فرسا باشد. اطلاعات و پشتیبانی را برای کمک به هر مرحله از درمان پیدا کنید.
بیماری تنفسی لام
LAM یک بیماری نادر است که بیشتر در زنان در سنین باروری ، معمولاً در 30 تا 40 سالگی ، مبتلا می شود. این یک بیماری پیشرونده است که می تواند ریه ها ، غدد لنفاوی و کلیه های شما را تحت تأثیر قرار دهد.
بیماری ریه MAC
بیماری ریه MAC نوعی عفونت است که باعث ایجاد گروهی از باکتریها به نام Mycobacterium avium complex (MAC) می شود. MAC یکی از گروه بزرگی از مایکوباکتریوم غیر سل (NTM) است و شایعترین علت بیماری ریه NTM در ایالات متحده است.
بیماری تنفسی مزوتلیوما
مزوتلیوما نوعی سرطان نادر است که در لایه نازکی از بافت ایجاد می شود که بیشتر اندام های داخلی شما را پوشانده ، موسوم به مزوتلیوم. شایع ترین شکل ، مزوتلیوما پلور نامیده می شود ، در پوشش داخلی ریه ها رخ می دهد.
سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS)
سندرم تنفسی خاورمیانه یا MERS ، یک بیماری ویروسی است که باعث عفونت شدید ریه می شود. این بیماری اولین بار در سال 2012 در عربستان سعودی گزارش شد و تا سال 2018 فقط دو بار در ایالات متحده تشخیص داده شد.
بیماری ریه NTM
مایکوباکتریوم غیر سل (NTM) موجوداتی است که به طور طبیعی در خاک و آب یافت می شود. در برخی افراد ، ارگانیسم مجاری تنفسی و بافت ریه را آلوده کرده و منجر به بیماری می شود.
سیاه سرفه (سیاه سرفه)
سیاه سرفه ، همچنین به عنوان سرفه سیاه شناخته می شود ، یک عفونت باکتریایی بسیار مسری است. این می تواند باعث بیماری جدی تنفسی در افراد در هر سنی شود اما بیشترین خطر را برای نوزادان دارد.
ذات الریه
ذات الریه عفونت شایع ریه است که اغلب از عوارض آنفولانزا است. بیشتر افراد سالم در طی چند هفته از ذات الریه بهبود می یابند اما می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
دیسکینزیای کلیوی اولیه (PCD)
دیسکینزیای مژگانی اولیه (PCD) یک بیماری ژنتیکی نادر است که می تواند منجر به عفونت های مزمن ریه ، گوش و سینوس ، همراه با سایر اختلالات در کودکان و بزرگسالان شود.
فشار خون شریانی ریوی (PAH)
فشار خون شریانی ریوی (PAH) یکی از اشکال بیماری گسترده تر است که به عنوان فشار خون ریوی شناخته می شود ، یعنی فشار خون بالا در ریه ها. این افزایش فشار در عروق به دلیل انسداد در رگهای کوچک ریه است.
فیبروز ریوی (PF)
فیبروز ریوی بیماری است که با زخم در ریه مشخص می شود. اطلاعات در اینجا می تواند برای هر کسی که با یکی از انواع فیبروز ریوی روبرو است مفید باشد ، از جمله فیبروز ریوی ایدیوپاتیک ریه (IPF)
فشار خون ریوی
فشار خون ریوی زمانی اتفاق می افتد که فشار غیرطبیعی در رگ های خونی بین ریه ها و قلب وجود داشته باشد.
ویروس انسدادی تنفسی (RSV)
ویروس انسدادی تنفسی (RSV) یک ویروس تنفسی رایج است که می تواند افراد را در هر سنی آلوده کند. بیشتر افراد معمولاً فقط علائم خفیف مشابه علائم سرماخوردگی دارند. اما برای برخی ممکن است شدید و حتی تهدید کننده زندگی باشد.
بیماری تنفسی سارکوئیدوز
سارکوئیدوز یک بیماری التهابی است که می تواند بسیاری از اندام های بدن ، معمولاً ریه ها را تحت تأثیر قرار دهد. التهاب باعث تشکیل گره هایی به نام گرانولوم در اندام های آسیب دیده می شود.
سندرم تنفسی حاد شدید (SARS)
سندرم حاد تنفسی حاد (SARS) یک بیماری عفونی است که می تواند باعث بیماری تنفسی جدی و مرگ شود. SARS در سال 2003 هنگامی که شیوع آن در چین آغاز شد و باعث شیوع جهانی شد ، به یک نگرانی تبدیل شد.
بیماری تنفسی سیلیکوز
سیلیکوز نوعی فیبروز ریوی است ، یک بیماری ریوی ناشی از تنفس در ذرات کوچک سیلیس ، یک ماده معدنی رایج در شن و ماسه ، کوارتز و بسیاری از انواع دیگر سنگ. با گذشت زمان ، قرار گرفتن در معرض ذرات سیلیس باعث ایجاد زخم در ریه ها می شود.
آپنه خواب
آپنه خواب یک اختلال شایع است که به دلیل مجاری هوایی فوقانی که به طور مکرر هنگام شل شدن عضلات گلو در هنگام خواب فرو می ریزند ، خواب را قطع می کند و جریان هوا را مسدود می کند.